واژه شناسی
اصلاً عبری است مرکب از اسر به معنی قدرت و ایل به معنی خدا. لقب حضرت یعقوب علیه السلام است.
واژه اسرائیل در قرآن
این کلمه، همیشه با بنی و بنو استعمال شده است یعنی فرزندان یعقوب و در دو جا بی کلمه بنو بر خود آن حضرت اطلاق گردیده است. یکی در آیه «کُلُّ الطَّعَامِ کَانَ حِـلاًّ لِّبَنِی إِسْرَائِیلَ إِلاَّ مَا حَرَّمَ إِسْرَائِیلُ عَلَى نَفْسِهِ»؛ (سوره آل عمران/آیه ۹۳) هر خوراکی بر بنی اسرائیل مباح بود مگر آن که بنی اسرائیل خود پیش از نزول تورات بر خود حرام کرد و قصه آن در سفر تکوین فصل ۳۲ مذکور است.
و دیگری در آیه: «أُوْلَئِکَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِم مِّنَ النَّبِیِّینَ مِن ذُرِّیَّهِ آدَمَ وَمِمَّنْ حَمَلْنَا مَعَ نُوحٍ وَمِن ذُرِّیَّهِ إِبْرَاهِیمَ وَإِسْرَائِیلَ وَمِمَّنْ هَدَیْنَا وَاجْتَبَیْنَا إِذَا تُتْلَى عَلَیْهِمْ آیَاتُ الرَّحْمَن خَرُّوا سُجَّدًا وَبُکِیًّا». (سوره مریم/۵۸)
اینان گروهى از پیامبران بودند که خدا به آنان انعام کرده بود، از فرزندان آدم و فرزندان آنان که با نوح در کشتى نشاندیم و فرزندان ابراهیم و اسرائیل و آنها که هدایتشان کردیم و برگزیدیمشان و چون آیات خداى رحمان بر آنان تلاوت مىشد، گریان به سجده مىافتادند.